W praktyce bardzo ważnym czynnikiem, który wpływa na podjęcie decyzji o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku jest fakt, czy spadkodawca posiadał długi spadkowe. Czasami zdarzają się sytuacje, w których spadkobierca nie ma wiedzy na temat ewentualnych zobowiązań finansowych spadkodawcy.
Jak kształtuje się odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe w sytuacji, gdy przyjął on spadek wprost?
Najpierw należy odnieść się do regulacji art. 1030 kodeksu cywilnego. Z wymienionego wcześniej przepisu wynika, iż do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Oznacza to, że ustawa ogranicza odpowiedzialność spadkodawcy do określonej masy majątkowej – tu: do majątku spadkowego, a wierzyciele spadkodawcy będą mogli prowadzić egzekucję swoich należności wyłącznie z masy spadkowej. Sytuacja ulega zmianie, gdy spadkobierca złoży oświadczenie o przyjęciu spadku wprost. Od tej chwili spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi z całego swego majątku. Spadek jako odrębna masa majątkowa przestaje istnieć i staje się składnikiem majątku osobistego spadkobiercy.
Zgodnie z przepisem art. 1031 § 1 k.c. w razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia.
Należy pamiętać, iż do długów spadkowych na podstawie art. 922 § 3 k.c. zalicza się także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń.