Wykaz inwentarza – co to takiego?
Przy przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza pojawia się konieczność sporządzenia odpowiedniego wykazu, który ustala stan masy spadkowej. Do 18 października 2015 spadkobierca zobowiązany był do sporządzania spisu inwentarza poprzez korzystanie z usług komornika.
Nowelizacja, wprowadziła zmiany pozwalające na sporządzenie i złożenie tzw. wykazu inwentarza w sądzie albo przed notariuszem. Instytucję tę wprowadza art. 10311 kodeksu cywilnego. Podmiotami uprawnionymi do złożenia wykazu inwentarza są: spadkobierca, zapisobierca windykacyjny oraz wykonawca testamentu. Złożenie wykazu przez każdą z wymienionych osób może nastąpić dopiero po definitywnym nabyciu spadku lub zapisu windykacyjnego.
Należy pamiętać, że wykaz inwentarza składany przed notariuszem zostaje objęty protokołem. Protokół sporządza notariusz zgodnie z przepisami prawa o notariacie
Wykaz inwentarza może także zostać złożony wspólnie przez więcej niż jednego spadkobiercę, zapisobiercę windykacyjnego lub wykonawcę testamentu.
Co zawiera wykaz inwentarza?
Zgodnie z art. 10311 § 3 k.c. w wykazie inwentarza z należytą starannością ujawnia się przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku. Sporządzenie spisu aktywów spadku i długów spadkowych wymaga jednoczesnego wskazania w wykazie wartości tych aktywów według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także rodzaju i wysokości długów spadkowych. Gdy wierzyciel zakwestionuje wykaz może on zażądać sporządzenia spisu inwentarza przez komornika. W takiej sytuacji, wierzyciel ma możliwość kwestionować nie tylko kompletność wykazu, lecz także podane w wykazie wartości poszczególnych aktywów spadku, jak też wysokość konkretnych długów spadkowych. Elementy te bowiem rzutują na zakreślenie granic odpowiedzialności dłużnika.
W razie ujawnienia po złożeniu wykazu inwentarza przedmiotów należących do spadku, przedmiotów zapisów windykacyjnych lub długów spadkowych pominiętych w wykazie inwentarza składający wykaz uzupełnia go.
Na mocy art. 10312 § 1 k.c. wykaz inwentarza składany w sądzie sporządza się według ustalonego wzoru – ma to służyć ułatwieniu i przyspieszeniu procedury postępowań spadkowych.
Złożenie wykazu inwentarza ma bezpośredni wpływ na zakres odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe. Regulacja art. 10313 § 1 k.c. zakłada, że spadkobierca, który złożył wykaz inwentarza spłaca długi spadkowe zgodnie ze złożonym wykazem. Należy jednak pamiętać, że nie może jednak zasłaniać się brakiem znajomości wykazu inwentarza złożonego przez innego spadkobiercę, zapisobiercę windykacyjnego lub wykonawcę testamentu.
